Terugblik 2016: belangrijke stappen in energietransitie

23 december 2016

In 2016 zijn grote stappen gezet die van belang zijn voor de Nederlandse transitie naar een duurzame energievoorziening. Zo zagen we het afgelopen jaar een spectaculaire kostendaling bij windparken op zee. Wat betreft energie op land kwam de focus meer te liggen op grootschalige projecten en alternatieve technieken. Hoe speelt Meewind in op deze ontwikkelingen?

In 2016 is in de offshore windmarkt een radicale kostendaling ingezet. Zo was er sprake van extreem lage biedingen op de concessies Borssele I en II (voorjaar) en Borssele III en IV (najaar). In november was er zelfs een nog lagere bieding op het Deense Kriegers Flak.

Deze kostendaling toont aan dat de offshore windmarkt goed op weg is om zelfstandig – zonder ondersteuning – te gaan opereren. Overigens is niet alleen de spectaculaire ontwikkeling van kosten opvallend, maar ook het grote aantal geïnteresseerde partijen. Zo ontving de Nederlandse overheid bij de eerste Borssele-tender biedingen van verschillende bedrijven en consortia bestaande uit windturbine-producten, aannemers energieleveranciers en ontwikkelaars.

Vertrouwen in wind op zee
“Het succes van deze tender toont aan dat het bedrijfsleven kansen ziet als het gaat om de realisatie van de ambitie voor wind op zee”, zo stelde minister Henk Kamp van Economische Zaken.

Het grote vertrouwen in de offshore windmarkt leeft niet alleen bij multinationals die actief zijn bij de ontwikkeling en bouw van nieuwe windparken. Dat geldt ook voor partijen die tijdens de exploitatiefase in beeld komen. Denk bijvoorbeeld aan institutionele beleggers, pensioenfondsen en verzekeraars.

Gesterkt in onze missie
Door dit groeiende vertrouwen zien wij ons gesterkt in onze missie om – met de bouw van windparken op zee – de overgang naar een volledig duurzame energievoorziening te versnellen. Een missie die de reden is dat we in 2007 zijn gestart met Meewind. Een missie die we, samen met onze participanten, ook de komende jaren blijven nastreven.

De meerwaarde die wij voor onszelf zien in het speelveld van multinationals en institutionele beleggers hebben wij uitgebreid toegelicht in onze beschouwing Meedoen & meedelen in offshore windparken: onze wind, onze winst.

Meer grootschalige projecten op land
Welke ontwikkelingen vielen er in 2016 te noteren wat betreft energie op land? Allereerst zien we steeds meer focus op grootschalige productie en distributie van energie; lokale initiatieven en bedrijven verkennen de mogelijkheden op dit vlak steeds intensiever. Fonds Regionaal Duurzaam 1 kan hier een rol in spelen, door zich bij de financiering meer te richten op grootschalige energieprojecten.

Steun voor alternatieve technieken
Solitaire windmolens op land en kleine tot middelgrote zon-PV-projecten konden de afgelopen jaren zonder veel moeite financiering vinden. Voor projecten die alternatieve technieken inzetten, is dit een grotere uitdaging. Dit betreft vooral technieken die op dit moment onderdeel uitmaken van de portefeuille van fonds Regionaal Duurzaam 1, zoals groengasproductie, geothermie en warmte-koudeopslag. Daarnaast betreft het andere opkomende technieken voor energieproductie – en mogelijk ook energiebesparing.

De voornaamste reden voor de soms moeizame financiering is dat deze technieken zich in een vroeger stadium van hun ontwikkeling bevinden. Bovendien moeten deze nieuwere technieken zich nog aan de markt bewijzen, zoals offshore wind dat in de afgelopen jaren heeft gedaan. Meewind heeft zich met fonds Regionaal Duurzaam 1 het afgelopen jaar bewust op de financiering van projecten met genoemde technieken gericht. Vooral omdat de ontwikkelingen in de markt hierom vragen.

Minder fossiele brandstof
Zo is geothermie een duurzame warmtebron voor industrie of woonwijken, waardoor minder aardgas nodig is. En warmte-koudeopslag op kleinere schaal zet cv-ketels en airco buitenspel. Dit sluit perfect aan bij het landelijke streven om in de komende jaren het aardgasgebruik af te bouwen.

Groen gas is een uitstekend alternatief voor fossiele brandstof, waar steeds meer vraag naar is. Bijvoorbeeld binnen de transportsector, die in toenemende mate naar duurzame oplossingen zoekt.

Focus voor 2017
Een belangrijke mijlpaal voor Meewind in 2017 is de oplevering van windpark Nobelwind, waarvan de bouw momenteel in volle gang is. Daarnaast staat het komende jaar voor de Zeewind-fondsen in het teken van het verkrijgen en financieren van een nieuw belang in een offshore windpark.

Fonds Regionaal Duurzaam 1 blijft in 2017 focussen op de financiering van geothermie- en groengasprojecten. Zoals Meewind bijna een decennium geleden besloot te gaan investeren in het volwassen maken van de offshore windmarkt, zo ondersteunen we in 2017 ook deze nieuwere technieken op land.